ستایش برای خداوندی است که آسمانها و زمین را آفرید و تاریکها و نور را پدید آورد،
و با این همه آنهایی که کافران شدند با پروردگار خویش دیگری را برابر می دارند (و
به اوشرک می آورند).
آیا ندیدند که پیش از آنها چه قدر از امتها را هلاک کردیم؟ (امتهای) که در زمین به
آنها (قدرت و) افتدار داده بودیم که به شما (چنان قدرت و) اقتداری نداده ایم، و
بارانهای پی در پی از آسمان بر آنها فرستادیم، و از زیر (آبادیهای) آنها رودها را
جای ساختیم، آنگاه آنان را به کیفر گناهاشان نابودشان کردیم، و پس از آنها گروهی
دیگر را پدید آوردیم.
و گفتند:« چرا فرشته ای بر او نازل نشده است؟ (تا او را تصدیق کند؟)» و اگر فرشته
ای می فرستادیم، (و ایمان نمی آوردند) قطعاً کار به پایان می رسید، سپس به آنها
(هیچگونه) مهلتی داده نمی شد (و هلاک می شدند)
و اگر او (= فرستاده) را فرشته ای قرار می دادیم، حتماٌ وی را به صورت یک مرد در می
آوردیم، باز هم (به گمان آنان کار را بر آنها) مشتبه می ساختیم همانگونه که آنها
(بر خود و دیگران) مشتبه می سازند (و جای شبه باقی می ماند).
بگو: «آنچه در آسمانها و زمین است، از آن کیست؟» بگو: «از آن خداست، که رحمت را بر
خود مقرر داشته است، قطعاً شما را در روز قیامت که در آن شکی نیست، گرد خواهد آورد،
کسانی که به خویش زیان رسانده اند پس ایمان نمی آورند.
بگو: «آیا غیر خدا را ولی و یاور گیرم؟ (خدایی) که پدید آورنده ی آسمانها و زمین
است، اوست که روزی می دهد، و به او روزی نمی دهند». بگو:«من مأمورم که نخستین کسی
باشم که اسلام آورده است، و (فرمان یافته ام که) از مشرکان نباش».
بگو: «چه چیز در گواهی بزرگتر (و برتر) است؟» بگو: «خداوند، میان من و شما گواه
است، و این قرآن بر من وحی شده تا شما و تمام کسانی را که به آنها می رسد؛ با آن
بیم دهم، آیا براستی شما گواهی می دهید که با خداوند معبودهای دیگری هستند؟» بگو:
«من گواهی نمی دهم» بگو: «همانا او تنها معبود یگانه است، و من از آنچه با او شریک
قرار می دهید، بیزارم».
و از آنان کسانی هستند که به تو گوش فرا می دهند، و ما بر دلهایشان پرده ها افکنده
ایم تا آن را نفهمند،و در گوشهایشان سنگینی (قرار داده ایم) و اگر تمام معجزه ها را
ببینند، به آن ایمان نمی آورند، تا اینکه نزد تو آیند و با تو مجادله کنند، کسانی
که کافر شدند، گویند: «این جز افسانه های پیشینیان نیست».
و اگر (آنها را) هنگامی که در برابر آتش نگه داشته اند؛ ببینی (شگفت زده می شوی) پس
می گویند: «ای کاش باز گردانده می شدیم، و آیات پروردگارمان را تکذیب نمی کردیم، و
از مؤمنان می بودیم».
(نه چنین نیست) بلکه آنچه را که پیش از این پنهان می کردند برایشان آشکار شده، و
اگر باز گردانده شوند، بی تردید به آنچه از آن نهی شده بودند؛ باز می گردند، و
اینان دروغگو یانند.
و اگر آنها را به هنگامی که در پیشگاه پروردگارشان باز داشته شده اند ببینی (شگفت
زده می شوی، و خداوند به آنها) می فرماید: «آیا این حق نیست؟» گویند: «چرا قسم به
پروردگارمان (حق است)(خداوند) می فرماید: « پس به سزای آنکه کفر می ورزیدید عذاب را
بچشید».
آنها که لقای پروردگار را تکذیب کردند؛ قطعاً زیان دیدند، هنگامی که ناگهان قیامت
به سراغشان بیاید، گویند: «ای افسوس بر ما که درباره ی آن کوتاهی کردیم». و آنها
(بار) گناهانشان را بر پشت های خود حمل می کنند، چه بد باری است آنچه را حمل می
کنند.
و براستی پیامبرانی پیش از تو تکذیب شدند، و در برابر تکذیب ها صبر کردند و (در این
راه) آزاردیدند؛ تا یاری ما به آنها رسید، وهیچ کس نمی تواند کلام خدا را تغییر
دهد، و بی گمان اخبار پیامبران به تو رسیده است.
و اگر روی گردانی آنها بر تو گران آمده است،پس اگر می توانی نقبی در زمین (بزنی) یا
نردبانی به آسمان بجوی، آنگاه نشانه ای (دیگر) برای آنها بیاوری! (پس چنان کن). و
اگر خدا بخواهد آنها را بر هدایت گرد می آورد، پس هرگز از نادانان مباش.
هیچ جننبده ای در زمین نیست، و نه هیچ پرنده ای که با دو بال خود پرواز می کند، مگر
اینکه امتهایی مانند شما هستند، ما در کتاب (لوح محفوظ) هیچ چیز را فرو گذار
نکردیم، سپس به سوی پروردگارشان محشور می گردند.
و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند، کر و لال هستند (از شنیدن حق و گفتن حق و) در
تاریکیهای قرار دارند، هر کس را خدا بخواهد گمراه می کند، و هر کس را بخواهد؛ او را
بر راه راست قرار خواهد داد.
(نه) بلکه تنها او را می خوانید، و اگر او بخواهد مشکلی را که برای آن؛ او را
خوانده اید، بر طرف می سازد، و آنچه را شریک او قرار می دهید ؛ فراموش خواهید کرد.
و ما بتحقیق به سوی امتهایی که پیش از تو بودند، (پیامبرانی) فرستادیم، (چون
نافرمانی کردند) پس آنها را به رنج و سختیها گرفتار ساختیم، تا زاری کنند (و تسلیم
گردند)
پس چون آنچه را به آنها یاد آوری شده بود فراموش کردند، درهای همه چیز را به روی
آنها گشودیم تا وقتی که به آنچه داده شدند شاد گشتند، ناگهان آنها را گرفتیم، در
این هنگام همه مأیوس شدند.
بگو: «به من خبر دهید، اگر خداوند، گوش شما و چشمهایتان را بگیرد، و بر دلهای شما
مهر بزند کدام معبود جز خدا (می تواند) آنها را به شما بازگرداند؟!» ببین چگونه
آیات را (به شیوهای) گوناگون (بیان) می کنیم، سپس آنها روی می گردانند!
بگو :«من نمی گویم خزاین خدا نزد من است و غیب نمی دانم، و به شما نمی گویم من
فرشته هستم، جز از آنچه به من وحی می شود؛ پیروی نمی کنم». بگو :« آیا نابینا و
بینا یکسانند؟! چرا نمی اندیشید؟!»
و با آن (= قرآن) کسانی را که می ترسند به سوی پروردگارشان گرد آیند؛ بیم ده (زیرا
که) برایشان ( در آن روز) دوست و شفیعی جز او (= خدا) نیست؛ باشد که پرهیزگاری پیشه
کنند.
و کسانی را که صبح و شام پروردگارشان را می خوانند (و) خشنودی او را می خواهند (از
خود) دور مکن، نه چیزی از حساب آنها بر توست و نه چیزی از حساب تو بر آنها؛ پس اگر
آنها را طرد کنی از ستمکاران خواهی بود.
و این چنین بعضی از آنها را با بعض دیگر آزمودیم؛ تا بگویند:« آیا اینها هستند که
خدا از میان ما بر آنان منت نهاده (و نعمت هدایت بخشیده)است؟!» آیا خداوند به
سپاسگزاران دانا تر نیست؟
و هرگاه کسانی که به آیات ما ایمان دارند نزد تو آیند (به آنها) بگو:« سلام بر شما،
پروردگارتان رحمت را بر خود فرض کرده که هر کس از شما از روی نادانی کار بدی مرتکب
شود؛ سپس بعد از آن توبه و درستکاری کند، البته او آمرزنده ی مهربان است».
بگو:« من از پرستش کسانی که غیر از خدا می خوانید؛ نهی شده ام». بگو:«من از هوسهای
شما پیروی نمی کنم که اگر چنین کنم؛ قطعاً گمراه شده ام و از هدایت یافتگان نخواهم
بود».
بگو :«من دلیل روشنی از پروردگارم دارم و شما آن را تکذیب کرده اید و آنچه شما بدان
شتاب دارید( از نزول عذاب) نزد من نیست؛ حکم و فرمان تنها از آن خداست، حق را بیان
می کند و او بهترین جدا کننده (ی حق از باطل) است».
بگو:«اگر آنچه که شما بدان شتاب دارید ( از نزول عذاب) نزد من بود (بر شما نازل می
کردم و) کار میان من و شما به پایان می رسید، و خداوند به ستمکاران داناتر است».
و کلیدهای غیب نزد اوست؛ و جز او کسی آنها را نمی داند، آنچه را در خشکی و دریاست
می داند، و هیچ برگی ( از درختی) نمی افتد؛ مگر اینکه آن را می داند، و نه هیچ دانه
ای در تاریکیهای زمین و نه هیچ تر و خشکی (وجود دارد) مگر اینکه در کتابی آشکار ( =
لوح محفوظ ثبت) است.
و او کسی است که (روح) شما را درشب ( هنگام خواب) می گیرد و آنچه در روز کرده اید
می داند، سپس شما را در آن (روز از خواب) بر می انگیزد تا موعد مقرر فرا رسد، سپس
بازگشت شما به سوی اوست، آنگاه شما را از آنچه انجام می دادید؛ آگاه می سازد.
و او بر بندگانش چیره است و نگهبانانی ( از فرشتگان) بر شما می فرستد تا زمانی که
یکی از شما را مرگ فرا رسد؛ فرستادگان ما ( ملک الموت ودستیارانش) جانش را می
گیرند، و آنها (در انجام مأموریت خود) کوتاهی نمی کنند.
بگو: «چه کسی شما را از تاریکیهای خشکی و دریا رهایی می بخشد؟! او را با تضرع و
زاری و (در) پنهانی می خوانید (و می گویید:) اگر ما را از این (خطرات و بلاها)
رهایی بخشد؛ مسلماً از شکر گزاران خواهیم بود».
بگو:« او قادر است بر آنکه عذابی از بالای (سر) تان یا از زیر پایتان؛ بر شما
بفرستد، یا شما را بصورت گروه گروه (و پراکنده) با هم بیامیزد و ( طعم) جنگ ( و دو
دستگی) را به هر یک از شما بوسیله ی دیگری بچشاند». بنگر، چگونه آیات را گوناگون
بیان می کنیم؛ تا آنان دریابند.
و هر گاه کسانی را دیدی که در آیات ما (از روی عناد و مسخره) به بحث و گفتگو می
پردازند، از آنان روی بگردان؛ تا به سخن دیگری بپردازند. و اگر شیطان تو را به
فراموشی افکند، پس هرگز بعد از یاد آوردن با گروه ستمگران منشین.
و کسانی را که آیین خود را به بازیچه و سرگرمی گرفتند، و زندگی دنیا، آنها را فریب
داده است، رها کن، و با این (قرآن) اندرز شان بده، تا مبادا کسی به (کیفر) آنچه
کرده است، (از کردار بد و گناه) گرفتار (و هلاک) شود، (و در قیامت) جز خدا؛ نه
یاوری دارند، و نه شفاعت کننده ای، و (چنین افرادی) هر فدیده ای را به جای خود
بدهند، از او پذیرفته نخواهد شد. آنها کسانی هستند که به (کیفر) آنچه کرده اند؛
گرفتار شده اند، نوشابه ای از آب جوشیده برای آنهاست و عذاب دردناکی؛ بخاطر اینکه
کفر می ورزیدند.
بگو: «آیا غیر از خدا، چیزی را بخوانیم که نه ما را سود می دهد و نه زیان می
رساند؟! و به عقب بر گردیم بعد از آنکه خداوند ما را هدایت کرده است؟! همچون کسی که
شیطان او را (با وسوسه) در زمین گمراه کرده و سر گردان مانده است، در حالی که او
یارانی دارد، او را به هدایت دعوت می کنند، (و می گویند:) به سوی ما بیا». بگو:« به
راستی هدایت خداوند، هدایت (واقعی) است، و به ما امر شده که تسلیم پروردگار جهانیان
باشیم.
و اوست (آن خالق یکتا) که آسمانها و زمین را به حق آفرید، و روزی که می فرماید:
«باش» پس موجود می شود، گفتار او حق است، و روزی که در صور (= شیپور) دمیده می شود؛
فرمانروایی از آن اوست، دانای پنهان و آشکار است، و او حکیم آگاه است.
پس هنگامی که خورشید را درخشنده دید، گفت: « این پروردگار من است؛ این بزرگتر است».
اما وقتی که غروب کرد، گفت: «ای قوم! من از آنچه (برای خدا) شریک قرار می دهید،
بیزارم».
و قومش با وی به مجادله و ستیز پرداختند، گفت: «آیا درباره ی خدا با من مجادله
وستیز می کنید؛ در حالی که مرا هدایت کرده است؟! و من از آنچه با او شریک قرار می
دهید، نمی ترسم، مگر پروردگارم چیزی را بخواهد، علم و دانش پروردگارم همه چیز را در
برگرفته است، آیا پند نمی گیرید؟!
و چگونه از چیزی که شریک او قرار داده اید؛ بترسم؟! در حالی که شما نمی ترسید از
آنکه چیزی را شریک خداوند قرار داده اید که هیچ گونه دلیلی درباره ی آن بر شما نازل
نکرده است، پس اگر می دانید کدام یک از این دو دسته به ایمنی شایسته تر است؟
و اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم، و هر یک را هدایت کردیم، و نوح را (نیز) پیش از
آن هدایت نمودیم، و از فرزندان او داوود، و سلیمان، و ایوب و یوسف و موسی و هارون
را (هدایت کردیم) و این چنین نیکوکاران را پاداش می دهیم.
این هدایت خداست، که هر کس از بندگانش را بخواهد با آن هدایت می کند. و اگر شرک می
ورزیدند؛ هرآینه آنچه را که انجام داده بودند از (اعمال نیک) آنها نابود می شد.
آنها کسانی هستند که کتاب و حکمت و نبوت به آنان دادیم، پس اگر این (مشرکان) به آن
(آیات قرآن) کفر ورزند، بتحقیق ما گروهی را بر آن می گماریم که نسبت به آن کافر
نیستند.
آنها کسانی هستند که خداوند هدایتشان کرده است ؛ پس به روش آنان اقتدا کن، بگو: «
من در برابر این (رسالت) پاداشی از شما نمی طلبم، این (رسالت و دعوت) چیزی جز (پند
و) یاد آوری برای جهانیان نیست».
و آنها (مقام و عظمت) خداوند را آن گونه که شایسته است؛ نشناخته اند، که گفتند:
«خداوند بر هیچ بشری چیزی را نازل نکرده است» بگو:« کتابی را که موسی برای روشنایی
و هدایت مردم آورد، چه کسی نازل کرده است؟! (شما) آن را به صورت نوشته های پراکنده
قرار می دهید، قسمتی را آشکار و بسیاری را پنهان می کنید، و چیزی هایی به شما آموزش
داده شده که نه شما می دانستید و نه پدرانتان، (از آن با خبر بودند)» بگو: « خدا
(آن را نازل کرده است)» سپس آنها را با سخنان باطل شان، رها کن تا (سر گرم باشند) و
بازی کنند.
و این (قرآن) کتابی است مبارک که نازل کردیم، که آنچه را پیش از آن (از کتابهای
آسمانی) آمده تصدیق می کند، و تا اهالی مکه و کسانی را که گرد آن ساکنند؛ بیم دهی،
و کسانی که به آخرت ایمان دارند به آن (نیز) ایمان می آورند، و آنان بر نمازهای خود
محافظت می کنند.
و چه کسی ستمکار تر است از کسی که دروغی به خدا ببندد، یا بگوید: «به من وحی شده
است». در حالی که به او وحی نشده است، و کسی که بگوید: «من (نیز) همانند آنچه خدا
نازل کرده است، نازل می کنم!» و (شگفت زده می شوی) اگر ببینی هنگامی که (این)
ستمکاران در سکرات مرگ فرو رفته اند، و فرشتگان (قبض روح) دستها را گشوده (و به
آنان می گویند:) «جانهایتان را بیرون آورید! امروز عذاب خفت باری در برابر آنچه
ناحق بر خدا می گفتید، و نسبت به آیات او تکبّر ورزیدید، خواهید دید».
و (در روز قیامت خداوند می فرماید:) «همانا شما یکه (و تنها) به سوی ما آمدید، همان
گونه که روز اول شما را آفریدیم، و آنچه را به شما بخشیده بودیم، پشت سرتان رها
کردید، و شفیعانی را که شریک در (امور) خود می پنداشتید با شما نمی بینیم، مسلماً
(پیوند و روابط) میان شما بریده شده است، و آنچه را (خدایان و حامیان خود) می
پنداشتید، از شما دور و گم شده اند.
همانا خداوند شکافنده ی دانه و هسته است، زنده را از مرده خارج می سازد، و مرده را
از زنده بیرون می آورد، این است خدای شما، پس چگونه (از حق) منحرف می شوید؟!
و او کسی است که ستارگان را برای شما قرار داد، تا در تاریکیهای خشکی و دریا بوسیله
ی آنها راه یابید. بتحقیق ما آیات (و نشانه های خود) را برای گروهی که می دانند
(بتفصیل) بیان داشتیم.
و او کسی است که از آسمان آبی نازل کرد، پس بوسیله ی آن گیاهان گوناگون (از زمین)
بیرون آوردیم، سپس از آن سبزه ها پدید آوردیم، که از آن دانه های متراکم، و از
شکوفه ی نخل خوشه هایی نزدیک به یکدیگربیرون آوردیم. و باغهایی از انگور، و زیتون و
انار، (میوه هایی) که برخی شبیه هم و برخی بی شباهت به هم هستند (بیرون آوردیم).
هنگامی که میوه داد (و به بارنشست) به میوه ی آن، و (به) رسیدنش بنگرید که همانا در
آن نشانه هایی است برای گروهی که ایمان دارند.
و (مشرکان) برای خدا شریکهای ازجن قرار دادند، در حالی که (خداوند) آنها را آفریده
است، و از روی نادانی برای خدا پسران و دخترانی ساختند، خداوند منزه و برتر است از
آنچه توصیف می کنند.
(ای پیامبر به مشرکین بگو:) (دلائل و) بینشهایی از (جانب) پروردگارتان برای شما
آمد، پس کسی که ببیند، به (سود) خود اوست، و کسی که (از دیدن آن چشم بپوشد و)
نابینا شود، پس به زیان خود اوست، و من (مراقب و) نگهبان شما نیستم.
و کسانی را که (مشرکان) به جای خدا می پرستند؛ دشنام ندهید، مبادا آنها (نیز) از
روی دشمنی و جهالت؛ خدا را دشنام دهند، اینچنین برای هر امتی عملشان را آراستیم،
آنگاه باز گشت آنها به سوی پروردگارشان است، پس آنها را از آنچه عمل می کردند، آگاه
می سازد.
و آنها به سخت ترین سوگند هایش به خدا سوگند یاد کردند که اگر معجزه ای برای آنان
بیاید، قطعاً به آن ایمان می آورند، بگو: «معجزات فقط نزد خداست (و در اختیار من
نیست) و (شما ای مؤمنان) چه می دانید که هر گاه معجزه ای (هم) بیاید، ایمان نمی
آورند؟!»
و اگر فرشتگان را بر آنها نازل می کردیم، و مردگان با آنها سخن می گفتند، و همه چیز
را در برابرشان گرد می آوردیم، هرگز ایمان نمی آورند، مگر آنکه خدا بخواهد، ولی
بیشترشان نمی دانند.
و این چنین برای هر پیامبری، دشمنی از شیاطین انس و جن قرار دادیم، که سخنان
فریبنده و بی اساس (برای اغفال مردم) به یکدیگر القاء می کردند، و اگر پروردگارت می
خواست، چنین نمی کردند، پس آنها را با (تهمت و) دروغهایشان واگذار.
(ای پیامبر بگو:) آیا غیر خدا را به داوری طلب کنم؟! و حال آنکه او کسی است که
(این) کتاب روشن (که همه چیز در آمد بیان شده) به سوی شما نازل کرده است، و کسانی
که به آنها کتاب (آسمانی) داده ایم؛ می دانند که این (قرآن) به حق از سوی پروردگارت
نازل شده است، بنابراین هرگز از تردید کنندگان مباش.